Hệ sinh dục nam

Hệ Sinh dục nam bao gồm: tinh hoàn và bìu, đường dẫn tinh, dương vật và các tuyến phụ thuộc.

1.   TINH HOÀN (TESTIS)

Được coi như là một tuyến nội ngoại tiết, nó sản xuất ra tinh trùng và các nội tiết tố ở nam giới.

• Hình thể ngoài: tinh hoàn nằm trong hạ nang, bên trái thường xuống thấp hơn bên phả Tinh hoàn thường phát triển nhanh vào tuổi dậy thì, nặng 15 g, dài 4,5 cm, rộng 2,5 cm và được bọc trong 1 vỏ thớ dầy gọi là vỏ trắng.
• Hình thể trong: dọc tinh hoàn được chia thành nhiều tiểu thùy (khoảng 300 tiểu thùy. Mỗi tiểu thùy có từ 2 – 4 ống sinh tinh xoắn, mỗi ống dài khoảng 0,7 m; đường kính khoảng 0,2 mm là nơi sản sinh ra tinh trùng. Giữa các ống sinh tinh xoắn là mô liên kết trong đó có các tế bào kẽ chứa các hạt sắc tố màu vàng (tế bào Leydig). Các ống sinh tinh xoắn tụm lại thành 20 – 30 ống sinh tinh thẳng, là những ống lớn nhưng ngắn đi vào mô sợi của trung thất tinh hoàn.

2.   ĐƯỜNG DẪN TINH

Đường tinh đi từ ống sinh tinh tới niệu đạo. Đường tinh trong tinh hoàn gồm: ống thẳng, mạng tinh, nón xuất (thuộc về hình thể trong của tinh hoàn). Đường dẫn tinh ngoài tinh hoàn gồm có: mào tinh, ống tinh, túi tinh và ống phóng tinh.

Mào tinh (epididymis)

Là 1 ống dài 6 m cuộn lại chụp lên đầu sau trên của tinh hoàn, gọi là mào gà.

Mào gà có 3 phần:

• Đầu mào gà dính vào tinh hoàn và liên tiếp với nón xuất bên trong tinh hoàn.
• Thân ở giữa không dính vào tinh hoàn.
• Đuôi mào dính vào tinh hoàn bởi các thớ sợi và liên tiếp với ống

Ống tinh (ductuc deferens)

Ống tinh đi từ đuôi mào tinh, ống tinh quặt ngược lên chạy vào thừng tinh chui qua ống bẹn vào chậu hông và tới ống phụt tinh ở sau bàng quang. Dài 45 cm, rộng 2 mm, nhưng trong lòng ống rất hẹp, đường kính 0,5 mm.

Túi tinh (seminal vesicle)

Là 2 túi tách ra ở phần cuối của ống tinh để dự trữ tinh dịch, giống hình quả lê con, dài 5 – 6 cm, rộng 1,5 cm, dầy 0,5 cm. Mặt ngoài hình xù sì và nằm dọc theo bờ ngoài của ống tinh. Nên giữa 2 túi tinh ở mặt sau bàng quang tạo thành 1 tam giác liên túi tinh, ở trong có tam giác liên ống tinh. Hai túi tinh và 2 ống tinh trên quan ở phía trước với bàng quang và ở phía sau với trực tràng.

Ống phóng tinh (eiaculatory ducts)

Được tạo nên do ống tinh và túi tinh chụm lại, nằm trong tuyến nhiếp hộ, chạy chếch xuống dưới và ra trước để đổ vào triệu đạo ở 2 bên ụ núi bởi 2 lỗ nhỏ, mỗi lỗ ở một bên ụ núi.

4.  BÌU (SCROTUM)

Bìu là một túi đựng tinh hoàn có 1 vách ngăn giữa chia bìu ra làm 2 túi bên phải và bên trái mỗi túi đựng 1 tinh hoàn. Tinh hoàn khi di chuyển xuống bìu, lách giữa các lớp cơ thành bụng, qua ống bẹn và đẩy các cơ trĩu xuống nên các lớp của bìu giống như các lớp ở thành bụng. Có 7 lớp: Da, Cơ trơn, Tổ chức tế bào dưới da, Cân nông, Cơ bìu, Cân sâu, Tinh mạc

5.  DƯƠNG VẬT (PENIS)

Dương vật là cơ quan niệu, sinh dục. Trong dương vật có niệu đạo. Niệu đạo vừa là ống đái, vừa là đường dẫn tinh trong lúc giao hợp.

5.1.   Hình thể ngoài

Dương vật có 2 phần: phần sau cố định, phần trước di động, dài 10 – 15 cm.

Dương vật gồm có 1 thân và 2 đầu:

• Đầu sau dính vào xương mu, ngành ngồi mu bởi dây treo dương vật và vật
• Đầu trước còn gọi là bao qui đầu, được bọc nhiều hoặc ít trong một nếp nửa da, nửa niêm mạc gọi là bao qui đầ Bao qui đầu ngắn và chỉ để hở một lỗ rất hẹp nên quy đầu không thể trật ra ngoài được gọi là hẹp bao qui đầu hay Phimosis.
• Thân: hình trụ hơi dẹ Khi cương niệu đạo trông thấy lồi ở mặt dưới.

5.2.   Cấu tạo trong

Gồm có các tạng cương và các lớp bọc các vật đó.

5.2.1.   Tạng cương

Gồm có 2 vật hang và 1 vật xốp, tất cả được bọc trong 1 vỏ thớ trắng, cắt ngang qua thấy vật hang và vật xốp có nhiều lỗ như tổ ong để chứa máu tràn vào khi cương. Hai vật hang ở phía sau dính vào 2 ngành ngồi háng. Vật xốp ở phía sau phình to tạo thành hành xốp, ở phía trước nó liên tiếp với tổ chức xốp của qui đầu.

5.2.2.   Các lớp bọc dương vật

Da,Cơ Dartos, Lớp tổ chức tế bào nhão, Lớp cân dương vật: bọc quanh vật hang và vật xốp. Các mạch và thần kinh sâu cũng nằm trong bao.

6.  CÁC TUYẾN PHỤ THUỘC

Tuyến tiền liệt (prostate)

Vị trí

Là 1 tuyến ở dưới bàng quang, sau xương mu và trước trực tràng, trên hoành chậu hông, giữa 2 cơ nâng hậu môn và bọc quanh niệu đạo sau. Tuyến tiết ra 1 chất nhờn đổ vào niệu đạo.

Hình thể ngoài và kích thước

Tuyến giống như một hình nón hay hình hạt dẻ, có 2 múi. Tuyến nhỏ tùy người và tuổi. Phát triển nhanh khi trưởng thành, nặng 15 – 20 gr, chiều cao 3 chỉ, rộng 4 cm, dầy 2,5 cm. Đặc biệt trái với các tuyến khác, khi về già tuyến nhiếp hộ phất triển to gấp đôi, gây ra bệnh u tiền liệt tuyến.

Tuyến Cowper (tuyến hành niệu đạo)

Có 2 tuyến nhỏ giống như 2 hạt ngô nằm ở phía trong cơ ngang sâu, ở phía sau niệu đạo và cơ thắt vân niệu đạo.

Mỗi tuyến có một ống tiết dịch, ống này chạy chếch ra trước và vào trong xuyên qua hành xốp, để đổ vào mặt dưới của niệu đạo