-
Buồng trứng đa nang
Buồng trứng đa nang là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang chiếm 6-10% nguyên nhân vô sinh ở phụ nữ. Thuật ngữ này được biết đến đầu tiên vào năm 1937. Buồng trứng đa nang được hiểu là sự gia tăng bất thường về nồng độ Testosterone và LH, những chất này sẽ làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn. Buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ (từ 6 – 10 nang < 10mm) do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng, do đó thường gây rối loạn kinh nguyệt hoặc vô kinh.
- Dấu hiệu điển hình của hội chứng buồng trứng đa nang
– Kinh thưa, kinh không đều, không có kinh, máu kinh ít, thất thường
– Rậm lông: lông nách, ria mép, lông tay chân…ngực không phát triển.
– Béo phì: (chiếm 30-50%)
– Nồng độ Insulin huyết thanh cao.
- Nguyên nhân
Đây là bệnh gây ra do tình trạng rối loạn nội tiết, cụ thể là tăng cao các hormon sinh dục: LH của tuyến yên, estrogen, androgen (hormon sinh dục nam, chủ yếu là testosterol).
Hormôn LH của tuyến yên (trong não) cao có thể đã kích thích buồng trứng sản xuất estrogen và tạo ra những thay đổi mô học. Buồng trứng ở bệnh nhân có một lớp vỏ dày, chắc và không có sẹo phóng noãn (noãn không thể phá vỡ lớp vỏ dày để ra ngoài).
Bên cạnh đó, sự gia tăng bất thường về nồng độ Testosterone và LH sẽ làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn. Buồng trứng to ra và xuất hiện nhiều nang nhỏ (từ 6 – 10 nang < 10mm). Do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng, tạo hình ảnh chuỗi hạt nhìn thấy khi siêu âm buồng trứng. Không phóng noãn nên hormôn progesterone cũng không được sản xuất, nên nồng độ estrogen không thay đổi.
Đồng thời, người ta nhận ra trong Hội chứng buồng trứng đa nang, lượng adrogen tăng cao do tăng lượng LH kích thích (đối với người gầy) và do nồng độ insulin cao kích thích (đối với người béo). Vì vậy, một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của buồng trứng đa nang, thúc đẩy các triệu chứng buồng trứng đa nang biểu hiện trên lâm sàng.
Hội chứng buồng trứng đa nang cũng có tính chất di truyền.
- Tây y điều trị buồng trứng đa nang
Tây y hiện nay chưa có phương thức điều trị đặc hiệu cho buồng trứng đa nang. Việc điều trị thay đổi theo mục đích điều trị vô sinh hay không.
Nếu ở bệnh nhân không có nhu cầu có con, có thể dùng một số thuốc nội tiết để làm giảm các triệu chứng của hội chứng này như kinh không đều, rậm lông … hay ngăn ngừa sự xuất hiện của một số nguy cơ lâu dài sau này. Tuy nhiên sau khi ngưng thuốc các triệu chứng có thể sẽ trở lại như ban đầu.
Nếu bệnh nhân có nhu cầu điều trị vô sinh, nguyên tắc điều trị chung là gây phóng noãn bao gồm: Giảm cân, dùng các loại thuốc kích thích phóng noãn, phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc mổ nội soi đốt điểm, chọc thủng vài vị trí bề mặt buồng trứng để giải phóng các nang noãn, thụ tinh trong ống nghiệm.
Tuy nhiên, việc điều trị này chỉ mang tính tạm thời. Bệnh nhân khi mang thai vẫn có nguy cơ xảy thai cao và phải tiếp tục theo dõi điều trị bằng các hormon nhau thai. Hơn thế nữa, các phương pháp điều trị ngoại khoa có rất nhiều nhược điểm không có lợi cho bệnh nhân như: tai biến phẫu thuật, dính sau mổ, suy buồng trứng sớm…
- Đông y điều trị buồng trứng đa nang
Đông y phân loại buồng trứng đa nang thành từng thể để điều trị.
Buồng trứng đa nang do khí hư có biểu hiện: kinh loãng nhạt, kinh chậm, kinh ít, vô sinh, sắc mặt nhạt, lưỡi nhạt bệu. Điều trị dùng bài bổ trung ích khí gia giảm.
Buồng trứng đa nang do đờm thấp có biểu hiện: người béo, nhiều lông, khí hư trắng, dính, ra nhiều, kinh nhiều sắc nhạt hoặc không đều, lưỡi non bệu, rêu trắng dầy, nhờn dính. Dùng bài khải cung hoàn gia giảm.
- Kết quả điều trị buồng trứng đa nang
Kết quả điều trị tại phòng khám cho thấy: Khoảng 80% bệnh nhân sau thời gian điều trị tại phòng khám có tiến triển tốt. Trong đó 60% bệnh nhân có thai tự nhiên sau thời gian dùng thuốc. 20% còn lại sau thời gian điều trị, kiểm tra không còn đa nang.
Một số trường hợp điều trị buồng trứng đa nang tại phòng khám
Bệnh nhân Phạm Thị Quyên 1986. Địa chỉ: Xóm 1 Quang Lịch, Kiến Xương, Thái Bình
“ Em là Quyên, ở Thái Bình ạ. Em gọi điện để cảm ơn phòng khám ạ. Năm ngoái em có uống thuốc điều trị hiếm muộn tại phòng khám. Em mới sinh cháu được 2 tháng. Em cảm ơn phòng khám rất nhiều. Lúc có bầu em không thông báo với phòng khám vì người nhà em không cho, sợ nói trước bước không qua, đợi khi nào mẹ tròn con vuông rồi mới gọi điện cảm ơn phòng khám. Một lần nữa em cảm ơn phòng khám”
Bệnh án: Chị Quyên lập gia đình 2 năm, 2 vợ chồng không dùng biện pháp tránh thai nào mà mãi chưa có em bé. Vợ chồng chị có đi kiểm tra, bác sĩ kết luận : Chồng chị tinh trùng bình thường. Còn chị buồng trứng đa nang, kinh nguyệt không đều, 1 tháng có khi có 2 lần, có khi 2, 3 tháng mới có kinh một lần, kinh ít nhưng lại kéo dài nhiều ngày. Thường hay bị táo bón. Ăn uống bình thường. Vợ chồng chị có biết đến phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn điều trị hiếm muộn rất hiệu quả nên chị có đến bắt mạch trực tiếp và lấy thuốc về điều trị. Chị bắt đầu uống thuốc từ ngày 25/3/2014 đến tháng 8/2014 thì dừng thuốc. Tổng cộng chị điều trị 120 thang thuốc + 6 hộp thuốc vô sinh hoàn thì dừng thuốc. Phòng khám có liên lạc với chị nhiều lần nhưng không được.
Tháng 7 năm 2015 chị có liên lạc với phòng khám và thông báo đã sinh chau trai nặng 3.8 kg, cháu đã được 2 tháng và gửi lời cảm ơn chân thành tới Lương y Nguyễn Hữu Toàn và các thầy thuốc của phòng khám.
Bệnh nhân Nguyễn Thị Mai sinh năm 1992. Địa chỉ: Huyện Yên Dũng – Tỉnh Bắc Giang.
Chị lập gia đình đã gần 3 năm mà không có con. Kinh nguyệt chị không đều, đã 7 tháng nay không có kinh. Chị đi kiểm tra, bác sĩ kết luận Buồng trứng đa nang. Chị đã đi làm IUI 3 lần mà không được. Chị đã gọi điện đến phòng khám đặt thuốc điều trị. Sau khi điều trị 7 đợt thuốc (140 thang), chồng chị đã gọi điện thông báo, sau khi dung thuốc của phòng khám, hiện chị đã có thai được 7 tháng. Phòng khám xin gửi lời chúc mừng tới anh chị cùng gia đình, chúc anh chị cùng gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc.
Bùi Ngọc Anh 1991. Địa chỉ: 248 Điên Biên phường Quang Trung TP Hưng Yên tỉnh Hưng Yên
Chị Ngọc Anh lập gia đình 6 tháng nay chưa có bầu lần nào, sốt ruột chị đi kiểm tra, bác sĩ kết luận chị bị buồng trứng đa nang 2 bên, có nhiều nang nhỏ, kinh nguyệt không đều, kinh keó dài 5 ngày thì hết kinh, máu kinh bình thường, gần đây đau bụng kinh dữ dội, ăn uống đại tiểu tiện bình thường. Chị được biết phòng khám đã mang lại niềm vui cho rất nhiều trường hợp bị hiếm muộn giống như chị nên có gọi điện đến phòng khám đặt thuốc điều trị buồng trứng đa nang. Sau gần 1 tháng điều trị tại phòng khám chị Ngọc Anh thấy chậm kinh, thử que lên hai vạch. Hiện tại chị đi siêu âm, kiểm ta thai được 4 tuần, chị gọi điện cảm ơn phòng khám.
Cảm tưởng chị Nguyễn Thị Phương Ly sinh năm 1987. Địa chỉ: Huyện Tân Yên – Tỉnh Bắc Giang.
Chị lập gia đình 4 năm. Đã có 1 cháu 3 tuổi, sau đó chị thả mà không có con. Kinh nguyệt chị thường không đều, 45- 50 ngày mới có kinh một lần. 3 tháng gần đây thì không có kinh. Chị đi kiểm tra, bác sĩ kết luận chị bị viêm lộ tuyến tử cung, buồng trứng đa nang. Chị có gọi điện đến phòng khám đặt thuốc điều trị. Sau khi điều trị 4 đợt thuốc (80 thang), chị đã gọi điện thông báo chị thử que lên 2 vạch, thai được 6 tuần, đã vào buồng tử cung. Phòng khám xin gửi lời chúc mừng tới chị cùng gia đình, chúc chị cùng gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc.